Outraged, yet moderate and impartial. The rise of Amnesty International in the Netherlands in the 1960s and 1970s

Abstract

This article contributes to the recent historiography on human rights by analysing the rise of Amnesty International in the Netherlands. It uses the Dutch section’s archives extensively for the first time and explores how, despite the first section’s failure to gain traction, upon its second founding it quickly grew into one of the largest national sections of Amnesty. Apart from highlighting differences in approach between the first and the second group of organisers, this article explains the remarkable success of the latter. It focuses on the interaction between Amnesty’s ‘model’ and the Dutch cultural and political context, discussing how the national section’s leadership mediated this. The organisation capitalised on the idealism of the 1970s while steering clear of radicalisation and political polarisation in both the national and international spheres. In addition, the Dutch section’s approach and message spoke directly to memories of World War ii, while organisational innovation allowed it to tap into growing reserves of volunteers and members, contributing to a more general shift in Amnesty’s work.

Dit artikel draagt door middel van een analyse van de opkomst van Amnesty International in Nederland bij aan de recente historiografie over mensenrechten. Het maakt voor het eerst uitgebreid gebruik van de archieven van de Nederlandse afdeling en gaat na hoe de Nederlandse afdeling in eerste instantie geen voet aan de grond kreeg, maar bij de tweede poging alsnog uitgroeide tot een van de
grootste nationale afdelingen van Amnesty. Naast verschillen in de aanpak tussen de twee pogingen verklaart dit artikel dit plotselinge succes uit de interactie tussen Amnesty’s ‘model’ en de Nederlandse culturele en politieke context, zoals vormgegeven door de leiding van de nationale afdeling. Amnesty’s activisme sloot aan op het idealisme van de jaren zeventig, maar de organisatie vermeed radicalisering en politieke polarisering op zowel het nationale als het internationale vlak. Daarnaast deed de boodschap van de Nederlandse afdeling een beroep op herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Ten slotte maakte organisatorische innovatie het mogelijk een groeiende reserve van vrijwilligers en leden aan te
spreken, hetgeen bijdroeg aan een algemene wijziging van Amnesty’s koers.